Έρευνα ΠΑΙΔΙΑ & ΤΕΧΝΗ

Ξέρω ότι στους μικρούς μου φίλους αρέσει να βλέπουν εικόνες και πραγματικά μου αρέσει να τους απαντάω στα mail που μου στέλνουν με τις μαμάδες τους αλλά λέω σήμερα να αλλάξω γραμμή. Ας με συγχωρήσουν λίγο οι μικροί μου φίλοι και ας ανεβάσουμε μια έρευνα της συζύγου μου για την τέχνη και τα παιδιά. Μιλάει για την αντίληψη των παιδιών πάνω στην τένχη ανάλογα με τις ηλικίες και τον χαρακτήρα τους, παραθέτω κάποια σημεία :

     Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν τα ενδιαφέροντα αλλά και οι ικανότητες τους μεταβάλλονται ετσι πρέπει να υπαρχει καποια διαφοροποίηση των διδακτικών μοντέλων σε σχέση με την ηλικία. Η συγγραφέας  χωρίζει τις ηλικίες σε κατηγορίες, προσχολική ηλικία (3 έως 5 ετών), τα πρώτα χρόνια του δημοτικού (1 έως 3 τάξη), τα προεφηβικά χρόνια (4 έως 6 τάξη) και οι πρώτες τάξεις του γυμνασίου (1 έως 3 τάξη). Ανάλογα λοιπόν με την ηλικία τους  και τις αντίστοιχες παραμέτρους δημιούργει ενα πρόγραμμα.

     Όσον αφορά τα κίνητρα αναφέρει ότι  σε όλες τις ηλικίες κινητήριος δύναμη είναι η έκφραση των συναισθημάτων, αλλά όσο μεγαλώνουν τα παιδιά έχουν όλο και περισσότερο την ανάγκη να νοιώθουν ότι ελέγχουν τα μέσα και ότι σημειώνουν προόδους. Γι’ αυτό στις μεγαλύτερες τάξεις χρειάζονται λίγο περισσότερη ενθάρρυνση, και έλεγχο των τεχνικών διδασκαλίας ώστε να παράγονται αποτελέσματα γρήγορα.

     Όσον αφορά τις ικανότητες τα παιδιά αρχικά βρίσκονται στο πρώιμο εκφραστικό στάδιο ανάπτυξης, διαμορφώνουν δηλαδή τις ιδέες που θέλουν να εκφράσουν πρίν αρχίσουν να δουλεύουν. Πρεπει λοιπόν να τα ενθαρρύνουμε να μην επαναλαμβάνονται με ‘’συνταγές’’ που έχουν αποδώσει στο παρελθόν και να μην αντιγράφουν αλλά να προσπαθούν να φτιάξουν κάτι καινούργιο. Αργότερα θα χρειαστούν καθοδήγηση για να δώσουν μορφή στις ιδέες τους. Πρέπει να κάνουμε τις ερωτήσεις τύπου, τί θές να κάνεις? Γιατί θες να το κάνεις? Να τα βοηθήσουμε να αναπτύξουν την μνήμη τους μέσω της παρατήρησης, να τους διαβάζουμε ιστορίες.. Στο επόμενο στάδιο ανάπτυξης η ζωγραφική τους  είναι ήδη λεπτομερής  χωρίς καθοδήγηση. Διακρίνονται επίσης απο μία επιθυμία να δημιουργήσουν αναπαραστατική τέχνη και αργότερα απο μία επιθυμία να φτίαξουν χρήσιμα αντικείμενα.  Πρέπει πλέον να τα βοηθήσουμε να ενισχύσουν το προσωπικό τους ύφος.

     Για να ενισχύσουμε την ανάπτυξη  της αντιληπτικής τους ικανότητας  πρέπει να τους δίνουμε δραστηριότητες  που να συνδέουν πολλές αισθήσεις, να χρησιμοποιούμε ένα πλούσιο και περιγραφικό λεξιλόγιο γύρω απο την τέχνη και να τα καθοδηγούμε να συνθέτουν εντυπώσεις, με συζητήσεις μικρής ακόμα διάρκειας. Στα πρώτα χρόνια του δημοτικού τα παιδιά μαθαίνουν αφού βλέπουν, να ερμηνεύουν και να κρίνουν συμβάντα και αντικείμενα.Για να εντείνουμε την αισθητική τους αντίληψη πρέπει να χρησιμοποιήσουμε ενσυναισθητικές τεχνικές. Να τα βοηθήσουμε να αναπτύξουν την λογική σκέψη, ώστε να κρίνουν τις εμπειρίες τους. Στα μετέπειτα χρόνια με την σωστή καθοδήγηση, εκλεπτύνουν πλέον την αντιληπτική τους ικανότητα, μπορούν να συσχετίσουν πολλές αισθήσεις με λεπτότερο και πιό σύνθετο τρόπο και μαθαίνουν να αντιλαμβάνονται τον συμβολισμό και να κρίνουν εμπειρίες. Στα χρόνια του γυμνασίου, τέλος, το πρόγραμμα θα πρέπει να σχετίζεται πιο πολύ με την αφηρημένη τέχνη αντί για την αισθητηριακή εμπειρία. Πλέον υπάρχει η εμπειρία της πραγματικής επικοινωνίας με τον καθηγητή.

     Στον τομέα των δραστηριοτήτων οι περιορισμοί μας θέτονται απο την σωματική ανάπτυξη των παιδιών. Πρέπει να λάβουμε υπ’οψην τα προβλήματα συντονισμού χεριων, ματιών και να αρκεστούμε στα πιό εύκολα στον χειρισμό υλικά, όπως είναι ο πηλός, οι χειροτεχνίες, ο αργαλειός, ίσως το κέντημα και μερικές βασικές λειτουργίες της φωτογραφικής μηχανής. Αργότερα ο περιορισμός μας είναι περισσότερο η έλλειψη δύναμης. Τα παιδιά γίνονται πιο εκλεκτικά πλέον στην επιλογή μέσων και μπορούν να λειτουργήσουν και σε πιό σύνθετες εργασίες, όπως ξυλουργική και μεταλλουργική. Καθώς μεγαλώνουν και αποκτούν μεγαλύτερη δύναμη μπορούν να καταπιαστούν με πιό σύνθετες διαδικασίες και με χειρωνακτικές εργασίες όπως για παράδειγμα το τρυπάνι, η κινηματογράφιση, το μοντάζ. Τα χαρακτηρίζει μια τελειομάνια και χρειάζονται ενθάρρυνση να κάνουν πρακτική. Πλέον επιλέγουν τα υλικά με ευαισθησία.Όταν φτάνουν την εφηβεία μπορούν να δημιουργήσουν εκφραστικά έργα και πρέπει να τους εξοπλίσουμε με επιμονή και επιμονή. Τώρα πιά μπορούν να χρησιμοποιήσουν συνδιαστικές τεχνικές όπως μπατίκ με κέντημα ή ακόμα και τον σκοτεινό θάλαμο.

Kavourinou Christina
 http://annadiarybook.blogspot.gr